Er was eens in Delft…
Under The Rug
Verhalen van het Kleed van Delft
1. Nathalie van der Hak
Ze had restanten van stof die ze in een jasje verwerkt had meegenomen. En de ochtendjas van haar moeder. Maar die werd door een dame uit haar handen gegrist omdat ze hem zo mooi vond.
2. Katerina van den Heuvel & Maya van der Does~Levi
Katerina en Maya verweven van elk een sjaaltje in een innige verstrengeling die symbolisch is voor hun vriendschap.
3. Tycho
Tycho weeft samen met zijn moeder Annemarie een stuk vitrage van oma. Totdat hij in de tuin de grote trampoline ziet.
4. Shuchen Liu
Shuchen verweeft de herinneringen aan haar studietijd in Parijs met kleding die ze tijdens haar reizen droeg.
5. Marja van Bijsterveldt
Het sjaaltje van de burgemeester waarvan de kleuren bleven afgeven.
6. Berna van den Berg
Berna weeft met de restanten van stoffen waarvan ze kleding maakte. Die ze zeer zorgvuldig heeft verpakt samen met de gebruikte patronen.
7. Ingrid Lips
Ingrid weeft vliegens vingervlug het wedstrijdshirt waarin ze Europees kampioen Subbuteo is geworden. Subbuteo is een tafelvoetbal-variant die met de vingers op tafel wordt gespeeld.
8. Jolanda Hoogduin
Jolanda combineert de sjaal van haar moeder met een sjaaltje van het Ministerie van Financiën waar ze zelf heeft gewerkt tot een smaakvol geheel. Ook een stropdas van haar man maar hij weet hier niks van.
9. Irma Scheurink
Irma naaide 25 jaar lang theaterkostuums en transformeert in een razend tempo meters stof met strepen en polka-dots tot een razzle-dazzle camouflage print.
10. Cheraldine Francisca Osepa
Cheraldine komt van Curaçao en is Queen-mother ergens in Ghana. Met twee stroken van Kente cloth en haar coronation sjaal verwijst ze naar Afrika en kijkt ze terug naar het koloniale verleden van Delft om de wijsheid naar de toekomst te brengen.
11. Patricia Hoogervorst~van der Hak
Patricia is de zus van Nathalie bij wie de ochtendjas van hun moeder Thérèse uit de handen werd gegrist. Het schort dat ze droeg met opdrukken van de monumenten in Rome houdt de herinnering aan haar levend.
12. Betty Ireeuw~Kaisiëpo
Betty is klein. We weven quatre-mains naast elkaar een linnen tafelkleedje met kleurige opdrukken uit haar geboorteland Papoea Nieuw Guinea waarbij ik de pedalen bedien. Suzanne krijgt een BeReal notificatie en toont de harde werkelijkheid van het weven in volle actie. Ugly Bart en Betty.
13. Moniek
Moniek komt uit Iran en houdt van de intense kleuren van de Perzische tapijten. Ze weet wat ze wil en heeft haar materiaal perfect voorbereid. Ik ben een Pietje Precies zegt ze. En wijst me vervolgens op een fout die ik heb gemaakt bij het inrijgen van de schering.
14. Anouk Apeldoorn
Anouk repeteert en weeft een proefstrook om de schering na het transport weer goed op spanning te krijgen.
15. Karin Schrederhof
Karin verricht als wethouder de opening van de expositie in 38CC. Zij heeft een zijden sjaaltje meegenomen. Als relatiegeschenk gegeven aan haar man op één van zijn zakenreizen in China. Het materiaal is hoe kan het ook anders, zijdezacht en bedrukt met bloemen. Irissen. Irissen van van Gogh.
16. Jip & Rick
Na de wethouder met Stip op één: Jip & Rick. Ze zijn jong, enthousiast en bevlogen. Spontaan halen ze een T-shirt dat ter plekke wordt ingeweven. Waarbij ze zichzelf uitgebreid registreren voor hun socials.
17. Loes
Loes brengt meer dan 70 jaar oud fluweel met zich mee in zeer intense kleuren. Haar Indische moeder maakte hiervan in de oorlog bloemcorsages om te kunnen verkopen. De stof werd hard gemaakt met rijstzetmeel en met verwarmde messing bolletjes omgevormd tot bloemblaadjes. Alles compleet met de patronen voor verschillende soorten bloemen.
18. Anouk Apeldoorn
De diva van de Delftse Komedie is terug en speelt een matinee voor Maarten van Omroep Delft, de lokale stads T.V.
19. Bram Lieftinck & Jessica de Vroege
Jessica en Bram komen samen een T-shirt inweven. Bram met een stem als een klok, heeft een vilein gevoel voor humor en is Enorm. Schoenmaat 52. Bij elke aanslag schuift het getouw een stuk verder naar achter. Het T-shirt met de opdruk MAKE SOME ART is in een oogwenk een paar centimeter weefsel. Met wat stroken stof uit de stapel restanten weeft Jessica vervolgens de yin van Brams yang.
20. Elly Camijn~de Kok
Elly komt met schoondochter Janine. Ze heeft een overhemd met een blauwe paisley print van haar wijlen man Antoon meegenomen. Van een Mozart-tafelkleed knippen we balken met muzieknootjes. Hij was muzikant en hield van muziek.
21. Marieke Biemans
Marieke is de vorige eigenaar van het weefgetouw en we maakten de afspraak dat ze langs zou komen om mee te weven. Het is fascinerend om haar te zien weven. Het getouw is voor haar een instrument dat ze bespeelt en opnieuw afstemt. Haar aanslag is beslist en toch teder. Alsof ze haar kinderen instopt voor het slapen gaan.
22. Willem van den Burg
Willem is één bonk bruisende energie en houdt van een T-shirt met een print. Hij heeft er twee meegenomen. Een afgedragen zwart shirt met een Subway XL8 gorilla print en een miskoop. Te groot, 100% polyester, maar wel met een fantastische Evangelion Reference print. Ik stel voor de shirts naast elkaar in te weven waarop Willem besluit ze te vermengen. Perfect.
23. Anette Ölander
Wat er ook om haar heen gebeurt Anette weeft onverstoorbaar door. De sjaal die haar dochter kreeg van een inmiddels gedumpte minnaar combineert ze met een prachtig weefsel van gouddraad. Een souvenir meegenomen van een reis in Thailand.
24. Viko
Viko is 6,5 jaar oud en oprecht geïnteresseerd in het weven. Hij komt samen met zijn opa, de leukste ter wereld en een zwart-wit rokje van oma. Hij knipt zelf de stof en wil van alles weten. Hoe het weefgetouw werkt met de hevels en de pedalen. Hij wil de lopers uitgerold zien om te zien hoe lang ze zijn. Hoeveel er al is geweven. We weven samen geconcentreerd een uur en praten over het leven.
25. Ingrid Kortenoever
De lammy-coat die ze eigenlijk had willen weven werd gespot. De jas wordt nu met liefde gedragen door haar schoondochter Jip. Jip van 38CC. Niet Jip van Stip. Haar man Eldert geeft haar zijn Zuid-Afrikaans rugbyshirt met een springbok als alternatief.
26. Barbara van Gelder
Een doorgegeven exotische superstof met mysterieuze verhalen over de vorige eigenaren en hun rijke historie. Wervelwind Barbara heeft een werkelijk prachtige stof meegenomen. Een goud met zilver brokaat, waarschijnlijk uit Indonesië, bedrukt met een gespiegeld patroon van grote acanthus bladeren in rood bruine tinten met her en der een spikkel donker en mosgroen.
27. Sabine Schläfereit
Sabine is een ervaren weefster. De inmiddels verwassen handdoek die ze onderin haar fietstas meenam toen ze weer op zichzelf ging wonen verwerkt ze snel en routineus tot een strook met structuur in leisteen grijs.
28. Ahmad Abdulraham
Ahmad had een fabriek voor damesschoenen in Syrië. Hij houdt van muziek en het is overduidelijk dat hij het gewend is om met zijn handen te werken. Hij weeft zingend een sjaal terwijl hij face-timed met een vriend.
29. Khalid & Alina
Stervoetballer @jongster7 Khalid weeft twee van zijn oude voetbal shirts tot rood witte strepen. Zijn kleine zus Alina weeft na hem haar roze stof met zwarte stipjes en leert mij daarna piano spelen. Ze vindt niet dat ik het kan.
30. Marije Langhorst
Het was koud en het vroor en het was nog voor de Kerst. De spijkerkleding die ze wilde weven was verdwenen en ze haalde daarom maar een roze broek die ze nooit meer droeg. Esther kwam langs.
31. Jorie van Leeuwen~Zeijen
Gymnasium bèta lacht ze. Jorie is een bezig bijtje. Een voile met borduursel waarmee ze de wieg van haar zevende kleinkind heeft bekleed. Een changeant voile waarop ze schildert. Ze boetseert en speelt in Naundorff. De opera over Karl Wilhelm Naundorff die beweerde de zoon van koning Louis XVI te zijn. Begraven in 1845 als de Franse troonopvolger Louis XVII in één van de vier overgebleven graven op de begraafplaats in het Kalverbos.
32. Guus Gardien
Gardien. Een gewone Franse achternaam of toch één van de Hugenoten. Hij is er niet over uit. Qua uiterlijk vindt zijn vriendin hem meer een Viking. Guus is net terug van een reis naar Ecuador waar ze samen de Kerst & Oud & Nieuw hebben gevierd. Hij heeft als materiaal een oude spijkerbroek meegenomen. Maar om te weven alleen de pijpen omdat hij de rest nog als korte broek wil dragen. Daisy Dukes of boven de knie vraag ik. Het wordt boven de knie.
33. Jacqueline van den Berg
Jacqueline komt ruim op tijd met het vlaggenlint waarmee ze actie heeft gevoerd. De vlaggetjes met de tekst BEHOUD KINDERBOERDERIJ TANTHOF hebben hun werk gedaan. De groene oase wordt niet bebouwd, de scholenschuif gaat niet door. Ze zet thee voor zichzelf en voert geanimeerde gesprekken. Maakt foto’s met Guus en bereidt de vlaggen voor. We weven het lint in waarbij we de in repen geknipte vlaggetjes door de schering trekken. Tijd voor een feestje.
34. Joke Kuijpers
Rode stof ingeleverd op 19 november 13.00 uur bij Suzanne in 38CC.
35. Miranda Rauch
Miranda komt weven met het hemdje waarin ze na een maagverkleining haar streefgewicht bereikte. Eerst te dik toen toch weer te dun maar nu is ze best tevreden. Ze gaat door met wat decoratie stofjes en schiet met zichtbaar plezier opeens volledig in het weven.
36. Cher Damen
Cher is de dochter van Miranda en zat haar hele jeugd bij de scouting. Maar ze gaat er nu mee stoppen. Ze neemt afscheid van haar scouting T-shirt en combineert het met een zachte lamswollen sjaal.
37. Leonie Bolleboom
Leonie komt weven met het hele gezin. Van man Maxim komt het idee om de dekbedhoes van hun beide kinderen te nemen. Pieter heeft er eerst onder geslapen en later Sophie. Het is wit met zwarte stippen en af en toe een teckel Takkie.
38. Hans Zijp
Hans appt zijn broer nog snel een foto van de vorderingen van het weven en werkt dan gefocust door tot aan het donker. Een spencer van zijn vader en de rok van zijn moeder die zij tot op het laatst het liefste droeg.
39. Marita Stokhof
De jas van Delft! roept Ron als Funda wordt gefotografeerd in het Prinsenhof waar hij werkt. Marita komt zaterdag bij je weven. Een handdoek van haar schoonmoeder die ze helaas niet heeft gekend en een shirt van haar schoonvader. Ze vertelt met liefde over de goochelkunsten van haar schoonvader waar ze altijd met de hele familie van heeft genoten. Hij werkte ook met veel plezier in het Prinsenhof.
40. Evelien Bergshoeff
Stukje batik uit Indonesië ingeweven. De stof was over van de korte broek die ik voor mijn man had gemaakt. Hij werkt trouwens in het Prinsenhof.
41. Jule Blonk-Bergsma
Dan kom ik zaterdag de vierde zegt ze. Als ik dan nog leef. Ze komt met haar dochter en heeft er duidelijk zin in. Ze heeft het snel in de vingers. Het zal toch niet zo zijn dat dit me niet zal lukken. Zo. Dan ga ik nu opschrijven hoe leuk ik het vind.
We hebben 3 stofjes gebruikt. Stukje spijkerbroek, rood stukje jas en een grote dierbare versleten zakdoek. Het kleed van Delft is een heel leuk project. Veel succes.
J. Blonk Bergsma 92 jaar oud.
42. Ria den Hartog
Ze komt meerdere keren langs en weeft uiteindelijk in twee sessies haar streep met stroken spijkerstof en draden wol. Met heel veel herinneringen en plezier, spijkerbroek van mijn zus en wol van truien geweven.
43. Marijke Hesselink
Ze heeft een mand bij zich met stofjes waarmee ze quilt. Onderin zit ook nog een overhemd en o ja, wat stroken peau de pêche gordijnstof. Bedrukt met bloemen. Ze weeft zeer rap de twee banen in op patroon en weeft daarna ook nog zelf de tussenstreep voor de volgende wever. Aangenomen.
44. Janine Camijn
Janine was er al eerder met haar schoonmoeder Elly die de muzieknootjes inweefde en komt nu met een eigentijds vervolg. Strengen wol heeft ze gedeeltelijk geverfd in verschillende tinten blauw. Ik ga een op Ikat geïnspireerde Soundwave in Delfts blauw maken. Sound weef, pun indetended zegt ze. En ze weeft draad voor draad precies dat.
45. Janelle Moerman
Mooi om aan dit prachtige werk een stukje mee te mogen weven. Veelkleurig toont het in textiel nieuwe verhalen. Ook uit India waar deze sari vandaan komt en nu een nieuwe bestemming heeft!
46. Annet Thoms
Eindelijk! Een mooie plek voor de trui die mijn moeder ooit voor mij breide. Uit wol die zij zelf droeg als jonge meid in WO II. Echte degelijke oorlogswol van Truda Thoms-Hage.
47. Gerda Voskamp
Vandaag is in het kleed een ‘Klontje Clowns’ opgenomen, een dierbare herinnering aan het Nootdorps Staatscircus. Het klontje is omgeven door de zachte kersjes ooit de bekleding van de wieg van mijn zoon 33 jaar geleden. Een mooie bestemming in het kleed van Delft. Een mooie ervaring om deze herinnering te kunnen verweven! Dank hiervoor.
48. Anneke de Roo
Zomaar weer na lange tijd weer achter het weefgetouw, voelde vertrouwd. Als materiaal stroken van de leukste overhemden van mijn lief. Ingeweven met de knoopjes er nog aan. Een mooie herinnering…. ongezien, ongehoord altijd daar.
49. Harry van Adrichem & Sanjana Shettigar
Wat past en hoort zeker in het kleed van Delft. “Westerpop” Een gratis popfestival geboren in één van de oudste wijken van Delft namelijk het Westerkwartier. Mijn zoon zat in de “crew” en stelde zijn T-shirt 1999 graag ter beschikking. Ook met dank aan Sanjana die mij heeft geholpen.
My grandparents were weavers & I belong to the community ‘Padmashali’ which means making a shawl out of lotus threads. It was lovely to reconnect to my roots.
50. Frank van Vliet
Frank komt met een compleet versleten T-shirt met duidelijke verfsporen. Zijn vrouw heeft het laatst nog gedragen tijdens een schilderklus. Het is een oud afgedragen T-shirt van hem met een geel hikers embleem in flock print. Het blijkt dat we elkaar 30 jaar geleden ooit eerder hebben ontmoet en we weven het al keuvelend in.
51. Anne Kok
Anne heeft een klos chenille garen meegenomen uit de nalatenschap van haar schoonmoeder. Door haar kreeg ze interesse in allerlei vormen van handwerk. De draad sprak haar aan omdat hij aaibaar is en dat kunnen we wel gebruiken in deze tijd.
52. Angèle Fontijn
Ik zie heel slecht. Ze zegt het meerdere keren maar ik heb het geen moment doorgehad. Het weven gaat vlekkeloos en het wordt me duidelijk dat ze haar andere sensibiliteiten goed heeft ontwikkelt. Een oud stuk dekbedhoes scheurt makkelijk in repen. De ene kant is bedrukt en de andere kant effen. We besluiten de stroken om en om in te weven en praten ondertussen over de geborgenheid en het zinnelijk genot van slapen onder comfortabel beddengoed. En dat slapen onder een zware deken herinneringen oproept uit je kindertijd. Jouw kindertijd, zegt ze lachend.
53. Suzanne Vissers
Suzanne loopt als een rode draad door dit project. Het slabbetje van baby Suzanne zit verwerkt in één van de eerste Delftse Kleden uit 2002. Haar vader doneerde het als de gedeputeerde van Cultuur bij de opening van het project. Ze bespraken deze keer samen wat ze nu dan zelf zou inweven. Een mintgroene nachtjapon in een zacht flanel bedrukt met donkerder groene bloemen. Van zijn moeder en haar oma.
54. Piet van Laarhoven
De sjaal van mijn grote liefde. Ik had er twee. Mijn overleden vrouw en mijn vak Textiel.
Piet was 14 jaar oud toen hij begon te werken in de spinnerij van een textielfabriek in Tilburg. ’s Avonds naar de Textielavondschool om door te kunnen groeien naar de afdeling weverij. Hij heeft één van zijn oude studieboeken bij zich. Van het vak Décompositie. Vol met staaltjes stof die draad voor draad zijn ontleed, op telpatroon gezet en vervolgens vertaald naar het inrijgschema voor de schering.
55. Sandra van Berkel
Mijn spijkerbroek vertelt mijn leven, daarom zit het in dit kleed verweven.
56. Marjet Roerink
Vandaag heb ik het jurkje van de zus van Paula van Veen verwerkt. Ze was 27 jaar en Paula noemde haar d’r ‘hippie zusje’. Vijftig jaar geleden maakt zij een einde aan haar leven. Ik mocht het een plekje geven in dit onsterfelijke kleed.
Het was in het Prinsenhof waar in 1996 Marjet haar man Reinier en de vader van hun drie kinderen voor het eerst ontmoette. Een stuk goudbrokaat afgeknipt van een Shanghai jurkje van de oudste dochter Maria vormt de eindstreep van het kleed die we met Funda samen met zijn drieen hebben ingeweven.
En symbolisch beëindigt Marjet zo het Kleed van Delft waaraan Nathalie het jaar ervoor als eerste wever was begonnen. De beide initiatiefnemers van Woord & Draad en de twee stevige pijlers onder dit project.
Nathalie.
Die had restanten van stof die ze in een jasje verwerkt had meegenomen. En de ochtendjas van haar moeder. Maar die werd door een dame uit haar handen gegrist omdat ze hem zo mooi vond.
© Bart Gorter 2023
Colofon
Foto 1: Funda Goçer gefotografeerd in de Jas van Delft in het Prinsenhof. Bart Gorter.
Foto 2 : De kantwerkster van Johannes Vermeer 1669-1670 – in de spijkerjas van Marije Langhorst.
Foto 3 : Willem I van Oranje-Nassau (1533-1585) op 22 jarige leeftijd – Heinrich Giebel 1885-1898.
Foto 4 : logo Woord & Draad – © 2022 Joris van ’t Hof.
Under the Rug & het Kleed van Delft vormen samen één werk als onderdeel van het programma van Woord & Draad.
Met dank aan onze sponsoren, subsidiënten en partners: Gemeente Delft, VSBfonds, Fonds 1818, De Schepper Delft Stichting, J.E. Jurriaanse Stichting, Hendrik Mullerfonds, Prins Bernard Cultuurfonds, Museum Prinsenhof Delft, Stichting Stunt, Expositieruimte38CC, OPEN Delft, De Delftse Blik, Open Studio Delft, Abtswoude Bloeit! en Cultuurhuis Delft.
Woord & Draad is een initiatief van de Stichting DelftsPeil.